1. Đọc nhiều lần bài thơ, tìm hiểu cảm xúc bao trùm của tác giả và trình tự biểu hiện trong bài.

- Cảm xúc bao trùm của nhà thơ trong bài thơ là niềm xúc động thiêng liêng, tấm lòng thành kính thiết tha biết ơn, vừa tự hào vừa xót xa, thương cảm.

- Mạch vận động của cảm xúc được biểu hiện theo trình tự vào lăng viếng Bác. Cảm xúc bắt đầu từ cảnh bên ngoài lăng với hình ảnh hàng tre bát ngát gợi lên hình ảnh đất nước. Tiếp theo là xúc cảm trước hình ảnh dòng người ngày ngày vào lăng viếng Bác. Nhà thơ sử dụng những hình ảnh giàu ý nghĩa biểu tượng như mặt trời, vầng trăng, trời xanh để thể hiện xúc cảm về Bác và niềm thiết tha mong ước vẫn được mãi ở bên lăng Bác khi phải sắp sửa phải trở về quê hương.

- Chính mạch cảm xúc vừa nói đã tạo nên bố cục của bài thơ Viếng Lăng Bác vừa giản dị, tự nhiên vừa hợp lí.

2. Phân tích hình ảnh hàng tre bên lăng Bác được miêu tả ở khổ thơ đầu. Tác giả đã làm nổi bật những nét nào của cây tre và điều đó mang ý nghĩa ẩn dụ như thế nào? Câu thơ cuối bài trở lại hình ảnh cây tre đã bổ sung thêm phương diện ý nghĩa gì nữa của hình ảnh cây tre Việt Nam?

 “Con ở miền Nam ra thăm lăng Bác

Đã thấy trong sương hàng tre bát ngát".

- Hình ảnh đầu tiên mang lại ấn tượng sâu sắc là hàng tre quanh lăng Bác, cây tre là hình ảnh tiêu biểu, sinh động cho tinh thần bất khuất, chí khí anh hùng của dân tộc ta:

“Ôi! Hàng tre xanh xanh Việt Nam,

Bão táp mưa sa đứng thẳng hàng”.

- Nhà thơ miêu tả hàng tre quanh lăng Bác nhưng nhằm nói đến sức mạnh quần chúng, của sự đoàn kết, tư thế hiên ngang của cả dân tộc

Câu thơ cuối khép lại bài thơ là hình ảnh “cây tre”, hình ảnh đã xuất hiện từ đầu, "cây tre trung hiếu chốn này” làm nổi rõ hơn hình ảnh hàng tre ẩn dụ bên trên.

3. Tình cảm của nhà thơ và của mọi người đối với Bác đã được thể hiện như thế nào trong các khổ thơ 2,3,4? Chú ý phân tích những hình ảnh ẩn dụ đặc sắc trong các khổ thơ này.

- Trong bài thơ, nhà thơ dùng nhiều hình ảnh ẩn dụ giàu sức biểu cảm và gợi ra những ý nghĩa sâu xa, liên tưởng rộng rãi:

“Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng

Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ”.

- Ở câu trên là hình ảnh thật: Mặt trời trên lăng là mặt trời của trời đất, tự nhiên. Câu thứ hai là hình ảnh ẩn dụ: Mặt trời trong lăng chính là trái tim của Bác, một người đã dành trọn đời mình cho nước cho dân. Cách ẩn dụ ở đây sinh động, tự nhiên và nhuần nhuyễn, không những nói lên sự vĩ đại của Bác (như mặt trời) mà còn thể hiện được sự tôn kính của nhân dân, của nhà thơ đối với Bác.

Ở hai câu thơ:

“Vẫn biết trời xanh là mãi mãi

Mà sao nghe nhói ở trong tim!”

Bác đã trở thành bất tử, sống mãi với non sông, đất nước như trời xanh vẫn còn mãi trên cao. Vẫn biết hình ảnh Bác là vĩnh hằng nhưng nhà thơ cũng không thể không đau xót vì sự đi xa của Người.

Từ câu thơ gợi ra những liên tưởng trong một niềm xúc động thiêng liêng, thương tiếc Bác vô hạn.

4. Nhận xét về sự thống nhất giữa nội dung tình cảm, cảm xúc và các yếu tố nghệ thuật (thể thơ, nhịp điệu, ngôn ngữ, hình ảnh) của bài thơ.

- Về đặc điểm nghệ thuật, bài thơ Viếng lăng Bác của Viễn Phương có những nét nổi bật về giọng điệu, hình ảnh và thể thơ.

- Bài thơ với giọng điệu thành kính trang nghiêm được hợp thành bởi nhiều yếu tố từ thể thơ, nhịp điệu đến từ ngữ và hình ảnh của bài thơ.

- Nhà thơ chủ yếu sử dụng thể tự do có dòng bảy chữ, nhưng cũng có những dòng tám, chín chữ với nhịp chậm nhiều dòng ít ngắt nhịp lại gieo vần liền. Bởi thế mà giọng thơ thiết tha, trầm lắng, trang nghiêm thành kính.

- Nhà thơ sử dụng từ ngữ xưng hô tôn kính (Con ở miền Nam ra thăm lăng Bác), với các hình ảnh ẩn dụ vĩnh hằng kì vĩ lớn lao biểu hiện lòng tôn kính chân thành (Mặt trời trong lăng rất đỏ, vầng trăng sáng dịu hiền, kết tràng hoa dâng bảy mươi chín mùa xuân, trời xanh...).