Bài 5. Luyện tập axit, bazơ và muối. Phản ứng trao đổi ion trong dung dịch các chất điện li
KIẾN THỨC CẦN NẮM VỮNG
1. Axit khi tan trong nước phân li ra ion ${H^ + }$.
2. Bazơ khi tan trong nước phân li ra ion $O{H^ - }$.
3. Hiđroxit lưỡng tính khi tan trong nước vừa có thể phân li như axit vừa có thể phân li như bazơ.
4. Hầu hết các muối khi tan trong nước phân li hoàn toàn ra cation kim loại (hoặc cation $NH_4^ + $) và anion gốc axit.
Nếu gốc axit còn chứa hiđro có tính axit, thì gốc đó tiếp tục phân li yếu ra cation ${H^ + }$ và anion gốc axit.
5. Tích số ion của nước là (ở ${25^o}C:{K_{{H_2}O}} = \left[ {{H^ + }} \right].\left[ {O{H^ - }} \right] = {1.10^{ - 14}}$). Một cách gần đúng, có thể coi giá trị của tích số này là hằng số cả trong dung dịch loãng của các chất khác nhau.
6. Các giá trị [${H^ + }$] và pH đặc trưng cho các môi trường :
- Môi trường trung tính:
$\left[ {{H^ + }} \right] = \left[ {O{H^ - }} \right] = {10^{ - 7}}M$ hoặc pH = 7,00.
- Môi trường axit:
$\left[ {{H^ + }} \right] > \left[ {O{H^ - }} \right] \to \left[ {{H^ + }} \right] > {10^{ - 7}}M$ hoặc pH < 7,00.
- Môi trường kiềm:
$\left[ {{H^ + }} \right] < \left[ {O{H^ - }} \right] \to \left[ {{H^ + }} \right] < {10^{ - 7}}M$ hoặc pH > 7,00.
7. Màu của quỳ, phenolphtalein và chất chỉ thị vạn năng trong dung dịch ở các giá trị pH khác nhau.
8. Phản ứng trao đổi ion trong dung dịch các chất điện li chỉ xảy ra khi các ion kết hợp được với nhau tạo thành ít nhất một trong các chất sau :
- chất kết tủa.
- chất điện li yếu.
- chất khí.
9. Phương trình ion rút gọn cho biết bản chất của phản ứng trong dung dịch các chất điện li.
Trong phương trình ion rút gọn, người ta loại bỏ những ion không tham gia phản ứng, còn những chất kết tủa, điện li yếu, chất khí được giữ nguyên dưới dạng phân tử.