Bài 12. Ô-xtrây-li-a
I. TỰ NHIÊN, DÂN CƯ VÀ XÃ HỘI
1. Vị trí địa lí và điều kiện tự nhiên
- Vị trí: quốc gia duy nhất chiếm cả một lục địa ở Nam bán cầu, đường chí tuyến Nam chạy ngang qua giữa lục địa.
- Diện tích lớn thứ 6 thế giới: 7,74 triệu km2.
- Đặc điểm tự nhiên:
+ Địa hình có độ cao trung bình thấp, từ Tây sang Đông chia 3 khu vực: Cao nguyên – đất thấp và núi thấp trung bình – đất cao và núi.
+ Khí hậu phân hóa mạnh, phần lớn lãnh thổ có khí hậu hoang mạc.
+ Cảnh quan đa dạng, nhiều động vật quý hiếm, độc đáo.
+ Giàu khoáng sản: than, sắt, kim cương…
+ Biển rộng lớn với nhiều tài nguyên.
- Chính phủ rất quan tâm bảo vệ môi trường: 11 khu di sản thế giới, 500 công viên quốc gia.
- Thiên nhiên đa dạng, tài nguyên phong phú là thuận lợi phát triển nền kinh tế đa ngành.
- Khó khăn: diện tích hoang mạc rộng lớn, khô hạn.
2. Dân cư và xã hội
- Đa dạng về dân tộc, văn hóa, tôn giáo.
- Dân cư phân bố không đều, tập trung đông đúc ở ven biển phía Đông, Đông Nam và Tây Nam.
- Tỉ lệ dân thành thị cao (85%).
- Gia tăng dân số chủ yếu do nhập cư.
- Nguồn nhân lực có chất lượng cao.
II. KINH TẾ
1. Khái quát
- Nền kinh tế phát triển.
- Kinh tế tri thức chiếm 50% GDP.
- Tốc độ tăng trưởng kinh tế cao, ổn định, môi trường đầu tư hấp dẫn.
2. Dịch vụ
- Chiếm 71% GDP (2004).
- Giao thông vận tải: phát triển mạnh, nhất là hàng không.
- Ngoại thương phát triển mạnh:
+ Xuất khẩu: khoáng sản, máy móc, lương thực, thực phẩm…
+ Nhập khẩu: máy móc, thiết bị vận tải, nguyên liệu...
- Du lịch: phát triển mạnh do có nhiều điều kiện về tự nhiên, văn hóa, cơ sở hạ tầng.
- Dịch vụ y tế, giáo dục rất phát triển.
3. Công nghiệp
- Có trình độ phát triển cao.
- Các ngành phát triển mạnh: khai thác khoáng sản, công nghệ cao như sản xuất thuốc và thiết bị y tế, phần mềm máy tính, viễn thông, khai thác năng lượng Mặt Trời, công nghiệp hàng không, chế biến thực phẩm.
- Các trung tâm công nghiệp tập trung ở ven biển phía Đông, Đông Nam và Tây Nam.
- Các trung tâm công nghiệp lớn: Xít-ni, Men-bơn, A-đê-lai.
4. Nông nghiệp
- Nền nông nghiệp hiện đại, trình độ kĩ thuật cao, chăn nuôi chiếm 60% giá trị sản xuất nông nghiệp.
- Chỉ chiếm 5,6% lực lượng lao động, nhưng chiếm 25% giá trị xuất khẩu.
- Sản xuất và xuất khẩu nhiều lúa mì, len, sữa và thịt bò.
- Phân bố:
+ Chăn nuôi gia súc lớn và cừu ở các đồng cỏ nội địa phía Đông.
+ Lúa mì: vùng đồng bằng ven biển phía Đông Nam và Tây Nam.
