GIẢI BÀI TẬP: Chuyên đề Ngữ văn luyện thi vào lớp 10
Em hãy đọc đoạn văn sau và thực hiện các yêu cầu bên dưới:
(…) Chúng ta nhận rõ cái kì diệu của văn nghệ khi chúng ta nghĩ đến những người rất đông, không phải ở trốn trong một cơ quan bí mật, không phải bị giam trong một nhà pha, mà bị tù chung thân trong cuộc đời u tối, vất vả không mở được mắt. Những người đàn bà nhà quê lam lũ ngày trước, suốt đời đầu tắt mặt tối, sống tối tăm, vậy mà biến đổi khác hẳn, khi họ ru con hay hát ghẹo nhau bằng một câu ca dao, khi họ chen nhau say mê xem một buổi chèo. Câu ca dao tự bao giờ truyền lại đã gieo vào bóng tối những cuộc đời ấy một ánh sáng, lay động những tình cảm, ý nghĩ khác thường. Và ánh đèn buổi chèo, những nhân vật ra trò, những lời nói, những câu hát, làm cho những con người ấy trong một buổi được cười hả dạ hay rỏ giấu một giọt nước mắt. Văn nghệ đã làm cho tâm hồn họ thực được sống. Lời gửi của văn nghệ là sự sống.
Câu 1: Đoạn văn trên trích từ văn bản nào, của ai? Đoạn văn sử dụng phương thức biểu đạt chính nào? (1,0 điểm)
Câu 2: Xác định nội dung của đoạn văn. (0,5 điểm)
Câu 3: Từ đoạn văn, em có nhận xét gì về cách viết của tác giả? (0,5 điểm)
Câu 4: Viết một đoạn văn trình bày suy nghĩ của em về những ảnh hưởng tích cực của ca dao đến em hiện nay. (1,0 điểm)
(…) Chúng ta nhận rõ cái kì diệu của văn nghệ khi chúng ta nghĩ đến những người rất đông, không phải ở trốn trong một cơ quan bí mật, không phải bị giam trong một nhà pha, mà bị tù chung thân trong cuộc đời u tối, vất vả không mở được mắt. Những người đàn bà nhà quê lam lũ ngày trước, suốt đời đầu tắt mặt tối, sống tối tăm, vậy mà biến đổi khác hẳn, khi họ ru con hay hát ghẹo nhau bằng một câu ca dao, khi họ chen nhau say mê xem một buổi chèo. Câu ca dao tự bao giờ truyền lại đã gieo vào bóng tối những cuộc đời ấy một ánh sáng, lay động những tình cảm, ý nghĩ khác thường. Và ánh đèn buổi chèo, những nhân vật ra trò, những lời nói, những câu hát, làm cho những con người ấy trong một buổi được cười hả dạ hay rỏ giấu một giọt nước mắt. Văn nghệ đã làm cho tâm hồn họ thực được sống. Lời gửi của văn nghệ là sự sống.
Câu 1: Đoạn văn trên trích từ văn bản nào, của ai? Đoạn văn sử dụng phương thức biểu đạt chính nào? (1,0 điểm)
Câu 2: Xác định nội dung của đoạn văn. (0,5 điểm)
Câu 3: Từ đoạn văn, em có nhận xét gì về cách viết của tác giả? (0,5 điểm)
Câu 4: Viết một đoạn văn trình bày suy nghĩ của em về những ảnh hưởng tích cực của ca dao đến em hiện nay. (1,0 điểm)
Hướng dẫn giải
Câu 1:
- Đoạn trích trên trích từ văn bản "Tiếng nói của văn nghệ", tác giả Nguyễn Đình Thi.
- Đoạn văn sử dụng phương thức biểu đạt chính : Nghị luận.
Câu 2: Nội dung của đoạn văn : Vai trò, ý nghĩa của văn nghệ đối với đời sống con người.
Câu 3: Cách viết của tác giả :
- Lập luận chặt chẽ, hợp lý, cách dẫn dắt vấn đề một cách tự nhiên.
- Cách viết giàu hình ảnh, có nhiều dẫn chứng sinh động được lấy từ thơ văn, từ đời sống thực tế để khẳng định thuyết phục. Các ý kiến, nhận định đưa ra, đồng thời cũng làm tăng thêm sức hấp dẫn cho tác phẩm.
- Giọng văn chân thành, thể hiện được niềm say mê, bộc lộ cảm xúc mạnh mẽ của người viết.
=> Lối viết chặt chẽ, khoa học, giàu hình ảnh, cảm xúc.
Câu 4:
*Yêu cầu về hình thức:
Đảm bảo đúng hình thức của một đoạn văn: Có câu mở đoạn, thân đoạn, kết đoạn.
*Yêu cầu về nội dung:
Bài viết tập trung đúng chủ đề : Ảnh hưởng tích cực của ca dao, những điều tốt đẹp ca dao mang lại cho thế hệ trẻ ngày nay.
Học sinh có thể tự do trình bày theo ý hiểu của bản thân, dưới đây là một vài gợi ý:
- Giúp học sinh cảm nhận được vẻ đẹp của quê hương, đất nước, con người (qua các bài ca dao ca ngợi vẻ đẹp của quê hương, đất nước…) từ đó thêm yêu quê hương đất nước, tăng thêm tinh thần cống hiến, xây dựng quê hương đất nước.
Ví dụ:
Đường vô xứ Huế quanh quanh
Non xanh nước biếc như tranh họa đồ
Ai vô xứ Huế thì vô...
- Giúp cho học sinh hình thành nhân cách, có lối sống lành mạnh, tư tưởng đạo đức đúng đắn (qua các bài ca dao về tình cảm gia đình, ca dao than thân, châm biếm).
Ví dụ:
Anh em nào phải người xa,
Cùng chung bác mẹ một nhà cùng thân.
Yêu nhau như thể tay chân,
Anh em hòa thuận, hai thân vui vầy.
- Đoạn trích trên trích từ văn bản "Tiếng nói của văn nghệ", tác giả Nguyễn Đình Thi.
- Đoạn văn sử dụng phương thức biểu đạt chính : Nghị luận.
Câu 2: Nội dung của đoạn văn : Vai trò, ý nghĩa của văn nghệ đối với đời sống con người.
Câu 3: Cách viết của tác giả :
- Lập luận chặt chẽ, hợp lý, cách dẫn dắt vấn đề một cách tự nhiên.
- Cách viết giàu hình ảnh, có nhiều dẫn chứng sinh động được lấy từ thơ văn, từ đời sống thực tế để khẳng định thuyết phục. Các ý kiến, nhận định đưa ra, đồng thời cũng làm tăng thêm sức hấp dẫn cho tác phẩm.
- Giọng văn chân thành, thể hiện được niềm say mê, bộc lộ cảm xúc mạnh mẽ của người viết.
=> Lối viết chặt chẽ, khoa học, giàu hình ảnh, cảm xúc.
Câu 4:
*Yêu cầu về hình thức:
Đảm bảo đúng hình thức của một đoạn văn: Có câu mở đoạn, thân đoạn, kết đoạn.
*Yêu cầu về nội dung:
Bài viết tập trung đúng chủ đề : Ảnh hưởng tích cực của ca dao, những điều tốt đẹp ca dao mang lại cho thế hệ trẻ ngày nay.
Học sinh có thể tự do trình bày theo ý hiểu của bản thân, dưới đây là một vài gợi ý:
- Giúp học sinh cảm nhận được vẻ đẹp của quê hương, đất nước, con người (qua các bài ca dao ca ngợi vẻ đẹp của quê hương, đất nước…) từ đó thêm yêu quê hương đất nước, tăng thêm tinh thần cống hiến, xây dựng quê hương đất nước.
Ví dụ:
Đường vô xứ Huế quanh quanh
Non xanh nước biếc như tranh họa đồ
Ai vô xứ Huế thì vô...
- Giúp cho học sinh hình thành nhân cách, có lối sống lành mạnh, tư tưởng đạo đức đúng đắn (qua các bài ca dao về tình cảm gia đình, ca dao than thân, châm biếm).
Ví dụ:
Anh em nào phải người xa,
Cùng chung bác mẹ một nhà cùng thân.
Yêu nhau như thể tay chân,
Anh em hòa thuận, hai thân vui vầy.
